Projekt Szkoła bez ocen
Projekt finansowany z funduszy norweskich w programie Aktywni Obywatele
Do czego dążymy?
JAKIEJ SZKOŁY CHCEMY?
Szkoła, w której zaciekawiony przez nauczyciela uczeń dopytuje o dodatkową literaturę i inne źródła wiedzy aby zgłębiać interesujące go zagadnienia. Szkoła, w której uczeń współpracuje z innymi, budując relacje i ucząc się współdziałania. Szkoła, w której nauczyciel inicjuje proces uczenia, angażując się aktywnie w 20% lekcji, by pozostałe 80% poświęcić obserwowaniu uczniów i udzielaniu im informacji zwrotnej, prowadząc ich przez proces uczenia się.
Szkoła, w której nauczyciel buduje zajęcia wokół wątpliwości i pytań, umożliwiając uczniom dokonywanie analizy i syntezy oraz pozwalając na wyciągania samodzielnych wniosków. Szkoła, w której uczeń uczy się współpracy tworząc rozwiązania problemów. Szkoła, w której to uczeń szuka kierunków rozwoju, a nauczyciel może zrezygnować z oceny cyfrowej na rzecz rzeczowej, życzliwej informacji zwrotnej, skupionej wokół mocnych stron ucznia i sugerującej, co może poprawić, by zrealizować wcześniej postawione cele.
Program Aktywni Obywatele
Projekt Szkoła bez ocen był finansowany z Programu Aktywni Obywatele (Active Citizens Fund).
CELE PROJEKTU
Pokazanie negatywnego wpływu oceniania
Chcemy pokazać anachroniczność oceniania, jego negatywny wpływ na motywację wewnętrzną i skuteczność procesu uczenia się.
Zaproponowanie nowej formuły szkoły
Chcemy zaproponować nową, choć znaną od lat formułę szkoły, która za pomocą informacji zwrotnej i budowanych relacji wspiera w rozwoju uczniów, a jednocześnie wzmacnia ich motywację wewnętrzna i efektywnie kształtuje kompetencje, które będą budowały nasze społeczeństwo i jego potencjał.
Zwrócenie uwagi na niezgodność oceny cyfrowej z zapisami prawa oświatowego
Szczególną uwagę chcemy zwrócić na powszechne stosowanie oceny cyfrowej jako oceny bieżącej w szkole, co nie jest zgodne z duchem i zapisami prawa oświatowego. Będziemy wspierać nasze argumenty wynikami badań oraz literaturą naukową. Podejmiemy próbę wprowadzenia ładu prawnego do wewnątrzszkolnych systemów oceniania. W tym celu będziemy czytać zapisy statutowe szkół i wskażemy fragmenty, które można zmienić i dostosować do obowiązujących przepisów prawa.
ODBIORCY PROJEKTU
UCZNIOWIE
Projekt nasz adresujemy głównie do uczniów w trosce o ich dobrostan oraz efektywność organizowanego w szkole procesu uczenia się.
NAUCZYCIELE
I DYREKTORZY
SZKÓŁ
Naszymi odbiorcami będą również nauczyciele i dyrektorzy szkół, ponieważ chcemy ich wesprzeć w rozwiązaniu wielu dylematów związanych z ocenianiem.
RODZICE
W projekcie chcemy usłyszeć głos rodziców, ale też pomóc im w rozproszeniu wątpliwości co do rezygnacji z oceny cyfrowej na rzecz innych sposobów informowania o postępach i rozwoju ich dziecka i pokazać, że jest to lepszy sposób na jego rozwój i poczucie bezpieczeństwa oraz zdrowia psychicznego.
"Weź mnie doceń, a nie oceń"
to hasło z którym ruszamy w Polskę
CO NAS NIEPOKOI?
Powszechność stosowania w polskich szkołach oceny bieżącej w formie oceny cyfrowej powoduje, że uwaga uczniów, rodziców i nauczycieli skupia się na ocenie, wyniku i egzaminie.
Nie sprzyja to braniu odpowiedzialności uczniów za swoje uczenie się. Zwykle uczeń bierze udział w lekcjach, realizując schemat: rozdział – dział – sprawdzian – ocena. Po zakończonych lekcjach odrabia zadanie domowe. Przeważnie nie ma czasu na rozwijanie swoich pasji i zainteresowań, skupiając się na zapamiętywaniu treści określonych przez
nauczycieli poszczególnych przedmiotów i odtwarzając je w czasie zbyt częstych form sprawdzania wiadomości. W szkole uczeń funkcjonuje od sprawdzianu do sprawdzianu,
kolekcjonując oceny i wyliczając średnią. Tak można wykształcić tylko „odtwarzaczy” wiedzy.
Taki uczeń nie nabędzie kompetencji, które pomogą mu osiągnąć sukces w przyszłości. Szkoła w ten sposób zorganizowana nie realizuje celów kształcenia, które zawarte są w podstawie programowej, tylko skupia się na treściach tam opisanych dla poszczególnych przedmiotów. W naszym przekonaniu odpowiada za to najczęściej ocenianie cyfrowe, a lekarstwem jest zgodne z zapisami prawa oświatowego udzielanie przez nauczycieli informacji zwrotnej, która pomoże w uczeniu się.
Z czego wynikają powyższe problemy?
Niewątpliwie z utrwalonych schematów oceniania funkcjonujących wśród nauczycieli i rodziców uczniów, a także łatwości stosowania oceny cyfrowej. Do tego przyczynia się również niewystarczająca wiedza wielu nauczycieli o motywacji wewnętrznej, jej roli w procesie uczenia się uczniów. Nie wszyscy rozumieją też wagę informacji zwrotnej i nie znają sposobów w jej udzielania.
SZCZEGÓŁOWE DZIAŁANIA PROJEKTU
Debaty wojewódzkie o ocenianiu
W okresie od marca 2022 do maja 2023 Zorganizowaliśmy 16 wojewódzkich debat o ocenianiu z udziałem przedstawicieli kuratoriów oświaty, uczelni wyższych, nauczycieli, dyrektorów szkół i rodziców. Do organizacji tych debat zaprosiliśmy tych, którzy w swoim województwie chcieliby rozmawiać o ocenianiu i nowoczesnej szkole. Do udziału w debatach zaprosimy wszystkich, którzy będą tym zainteresowani. Debata może odbyć się w stolicy województwa lub w miejscowości, w której determinacja do jej organizacji będzie największa, a możliwości logistyczne pozwolą to przedsięwzięcie zorganizować.
Debaty rozsiane w szkołach
Debaty wojewódzkie będą przyczynkiem do rozpoczęcia szerokiej dyskusji w zainteresowanych miastach, gminach i szkołach. W zgłoszonych jednostkach odbędą się lokalne debaty o ocenianiu w ramach naszego projektu, na podstawie przygotowanych przez nas materiałów.
Współpraca z miediami
Przy pomocy partnera medialnego Onet, zaprzyjaźnionych mediów i innych środków przekazu zainicjujemy i przez dwa lata prowadzić będziemy prowadzić dyskusje społeczna o ocenianiu. Na bieżąco, przy współpracy z lokalnymi mediami informować będziemy o wojewódzkich i lokalnych debatach, formułując wnioski z ich przebiegu.
Wizyta w Bergen
Dzięki współpracy z Gminą Bergen, już w lutym dwa tysiące dwudziestego drugiego roku zapoznaliśmy się z norweskim systemem edukacyjnym i tym, jak Norwegowie nie oceniają. Chcemy pokazać, w jaki sposób taki system funkcjonuje w odniesieniu do uczniów i jak rodzice uzyskują informacje o pracy swoich dzieci, a także jakimi metodami pracują nauczyciele bez stosowania ocen cyfrowych. Zaobserwowane doświadczenia i praktyki norweskie z nieoceniania proponujemy naszym polskim szkołom.
Konferencja inauguracyjna
1 grudnia 2021 roku odbyła się konferencja inauguracyjna projekt Szkoła bez ocen. Konferencje obejrzało do tej pory ok 4 tys osób. Przedstawiliśmy tam założenia projektu i przykłady dobrych praktyk w nieocenianiu ocena cyfrowa.
Cykliczne webinary
W trakcie 23 cyklicznych webinarów, które odbywają się na naszym profilu fb “zwinnaedukacja” oraz na youtube we wtorki o 20.00, pokazywać będziemy polskie doświadczenia w nieocenianiu. Będziemy prezentować rozwiązania całych szkół oraz pojedynczych nauczycieli pokazując dobre praktyki. Założyliśmy także grupę na fb “Szkoła bez ocen”.
Analiza statutów
Przeanalizujemy statuty 100 szkół, sprawdzając, czy ich systemy oceniania są zgodne z prawem oświatowym. Będziemy również wspierać placówki, które chcą odejść od systemu ocen cyfrowych i dostosować do tego swoje wewnętrzne przepisy.
Konferencja podsumowująca projekt
W czerwcu 2023 roku zorganizujemy konferencję podsumowująca projekt, gdzie pokazujemy dobre praktyki, podsumujemy wszystkie debaty o ocenianiu, zarówno wojewódzkie, jak i te lokalne. Pokażemy też, jakie norweskie rozwiązania proponujemy zaimplementować do naszej szkolnej rzeczywistości. Podsumujemy badania realizowane w trakcie projektu.
Rozpoczęcie szerokiej dyskusji
Debaty wojewódzkie będą przyczynkiem do rozpoczęcia szerokiej dyskusji w zainteresowanych miastach, gminach i szkołach. W zgłoszonych jednostkach odbędą się lokalne debaty o ocenianiu w ramach naszego projektu, na podstawie przygotowanych przez nas materiałów.
Przygotowanie rekomendacji do zmian w przepisach oświatowych
Na podstawie wniosków wynikających z przeprowadzonych debat i komentarzy z dyskusji w mediach i na forach społecznościowych przygotowujemy rekomendacje do zmian w przepisach oświatowych, które upraszcza i unowocześnia ten element rzeczywistości szkolnej i mamy nadzieję oświatowej w wymiarze całego systemu oświaty.
